tak jak gdyby
  • wspólna polityka
    30.12.2004
    30.12.2004
    Chciałbym się zapytać o pisownię polityk Unii Europejskiej – często są one pisane od wielkich liter (Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa), czasem, m.in. w oficjalnych przekładach traktatów, od małych liter (wspólna polityka rolna). Czy obydwa sposoby są poprawne, jeśli tak, to który jest lepszy? Czy w przypadku przyjęcia pisowni od małych liter dopuszczalne jest jednoczesne używanie skrótów przy użyciu wielkich liter (WPZiB, WPR)?
  • w wannie i poza nią
    25.12.2013
    25.12.2013
    Czy wyrażenie w wannie i poza nią jest niepoprawne tak samo, jak wyrażenie przed i po obiedzie?
  • wymowa nazwisk
    8.11.2002
    8.11.2002
    Jestem nauczycielem – mam więc do czynienia z bardzo dużą ilością nazwisk i imion. W przypadku, gdy uczeń jest Polakiem (narodowość i obywatelstwo polskie, tu się urodził, rodzice też) – a takich mam 99% – personalia ZAWSZE wymawiam zgodnie z zasadami języka polskiego. Nie wszyscy jednak są zadowoleni, dlatego też proszę o potwierdzenie (wydrukuję – i dam zainteresowanym), ze nazwisko Michel czytamy [michel], a nie [miszel], zaś imię Angelika – [angelika], a nie [andżelika].
    Pozdrawiam serdecznie!
  • wysoko wytrzymały
    14.01.2005
    14.01.2005
    Jaka jest poprawna pisownia wyrażenia wysoko wytrzymały materiał – razem czy osobno? Przykładowo, w słowniku ortograficznym z 2000 r. wyrażenie wysoko rozwinięty jest zapisane osobno, a w czterotomowym słowniku języka polskiego razem. Który zapis jest poprawny?
  • zabsorbować czy zaabsorbować?
    27.06.2013
    27.06.2013
    Szanowna Poradnio!
    Czy istnieje w języku polskim wyraz zabsorbować (pochłonąć)? Spotkałam sie kiedyś ze zwrotem: „Pocisk zabsorbował energię”. Może jednak powinno być: zaabsorbował?
    Dziękuję.
  • za piętnaście siódma
    18.05.2007
    18.05.2007
    Witam serdecznie!
    Uraził mi „wewnętrzne ucho” przeczytany w książce zwrot: „Było za piętnaście siódma”. Czy słusznie? Zdaje mi się, że jednak tą podstawową informacją jest tutaj ta godzina siódma w rodzaju żeńskim, a nie że coś było, jakiś stan przed siódmą. Czy się mylę? Bo gdyby poprzestawiać szyk słów, mielibyśmy: „Była siódma za piętnaście”, a nie było… Czy to jest w ogóle jakiś argument i jakaś metoda – przestawić szyk słów w zdaniu, żeby odkryć rodzaj?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • zapis daty
    11.05.2009
    11.05.2009
    O datach: chodzi mi o zapis daty jako 7. 05. 2009 (ze spacjami po kropkach). W Poradni zapis ten nie występuje jako poprawny. Znajoma nauczycielka (nawiasem mówiąc córka znanego krytyka lit. z Wrocławia) uznaje w pracach zapis 7.05.2009 (czyli bez spacji po kropkach) za niepoprawny. I uznałbym to za dziwactwo, gdyby nie to, że w książce pt. Poradnik korespondencji użytkowej prof. R. Pawelca daty zapisywane są w ten sposób – 13. 06. 2009 r. Który zapis jest bardziej poprawny? Skąd się wziął?
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
  • Zimna zupa a zupa zimna
    10.04.2017
    10.04.2017
    W jednej z książek językoznawczych znalazłam przykład, zgodnie z którym
    Kelner podał nam zimną zupę. = chłodnik
    Kelner podał nam zupę zimną. = błąd w sztuce.

    Przekonuje mnie ta interpretacja, ale nie rozumiem, dlaczego tak jest, skoro przydawka gatunkująca powinna znajdować się PO rzeczowniku (casus ser żółty), więc teoretycznie powinno być odwrotnie. Można prosić o wyjaśnienie?

    Dziękuję
    Dorota
  • z Mrzygłoda?
    18.01.2014
    18.01.2014
    W WSO i WSPP (hasło problemowe Odmiana naw miejscowości, s. 1635), a także w Wykazie urzędowych nazw miejscowości i ich części zaleca się, by Mrzygłód odmieniać tak jak Tarnobrzeg, czyli w dopełniaczu z końcówką -a. Czy nie jest to jakaś omyłka? Na stronach WWW przeważa forma z Mrzygłodu, a wyniki kwerendy z Mrzygłoda są co najmniej zastanawiające.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego